Πρόγνωση χημικομίχλης

Κωνσταντίνα ΠατσιαλούArt in article, independent.gr

17/03/2014

Υπάρχει ένας εκτεταμένος κόσμος συμβόλων, τα οποία προσδιορίζουν ενέργειες ή οργανώσεις, διαθέσεις ή έννοιες. Τα σύμβολα κλιμακώνονται από τα πλούσια σε αναπαραστατική λεπτομέρεια μέχρι τα εντελώς αφηρημένα, που κατά συνέπεια δεν συνδέονται με αναγνωρίσιμες πληροφορίες και γι’ αυτό πρέπει να τα μάθουμε με τον ίδιο τρόπο που μαθαίνουμε τη γλώσσα. Όσο πιο αφηρημένο είναι ένα σύμβολο, τόσο μεγαλύτερη οξυδέρκεια από μέρους του κοινού απαιτείται για την καλύτερη κατανόηση του μηνύματος. Ένα σύμβολο για να είναι αποτελεσματικό δεν πρέπει μόνο να βλέπεται και να αναγνωρίζεται, αλλά επίσης να μένει στη μνήμη και να αναπαράγεται [1].

Ένα από τα πιο γνωστά, παγκοσμίως, σύμβολα είναι το σύμβολο της ειρήνης που αναδύθηκε από το αντιπολεμικό κίνημα της δεκαετίας του ’60 (δύο γνωστά αλλά παλιότερα σύμβολα για την ειρήνη είναι ο κλάδος ελιάς των Αρχαίων Ελλήνων και το περιστέρι). Το διχαλωτό σχήμα του νεώτερου συμβόλου σχεδιάστηκε από τον Βρετανό καλλιτέχνη Gerald Holtom και παρουσιάστηκε στις 21 Φεβρουαρίου 1958, ενόψει μιας εκδήλωσης κατά των πυρηνικών όπλων στο Λονδίνο. Το σύμβολο είναι ο συνδυασμός των γραμμάτων Ν και D (στο σύστημα τηλεγραφίας με σημαία για τη διαβίβαση πληροφοριών) που παραπέμπουν στις λέξεις Nuclear Disarmament (Πυρηνικός Αφοπλισμός). Όσο απλό ήταν στη σχεδίασή του, τόσο δύσκολο αποδείχθηκε στη σύλληψή του. «Ήμουν σε βαθιά απόγνωση. Σκιτσάριζα τον εαυτό μου, όπως ένας άνθρωπος που βρίσκεται σε αμηχανία, με τα χέρια τεντωμένα πότε πάνω και πότε κάτω, με τον τρόπο που ο χωρικός αντιμετωπίζει το εκτελεστικό απόσπασμα στον γνωστό πίνακα του Γκόγια. Τελικά, το σκιτσάρισα με μια γραμμή και έβαλα ένα κύκλο γύρω του» είπε ο Holtom σε μια συνέντευξή του [2][3].

Στο αφηρημένο σύμβολο της ειρήνης είναι δύσκολο να αποκωδικοποιήσει κανείς τις έννοιες που μεταφέρει (τα αρχικά γράμματα, την απόγνωση του καλλιτέχνη κ.λπ.). Δεδομένου όμως ότι είναι απλό στη σχεδίασή του, μένει στη μνήμη και αναπαράγεται, αποτελεί ένα σύμβολο που καταφέρνει να περάσει στο κοινό, άμεσα και γρήγορα, το βασικό του μήνυμα: την ειρήνη.

Ας δούμε τώρα ένα εντελώς νέο σύμβολο, αυτό της αιθαλομίχλης. Πράγματι εντυπωσιάστηκα από το γεγονός ότι σε γνωστή ιστοσελίδα πρόγνωσης καιρού εκτός από τα σύμβολα ωρών (ρολόι), θερμοκρασίας (διαφορετικά χρώματα), διεύθυνσης και έντασης ανέμου σε χερσαίες και θαλάσσιες περιοχές (δέντρο και κύμα αντίστοιχα) και καιρικών φαινομένων (π.χ. σύμβολο χιονιού), παρατήρησα το σύμβολο της αιθαλομίχλης. Ένα γκρι σύννεφο με μία κόκκινη φλόγα στο κέντρο και δύο φιγούρες εκατέρωθεν, μία αντρική και μία γυναικεία. Έβαλα τον κέρσορα του ποντικιού πάνω στο σύμβολο. «ΠΡΟΣΟΧΗ: Συνθήκες δημιουργίας αιθαλομίχλης», μου “απάντησε” το σύμβολο. Και μόλις το “πάτησα” με διαφώτισε περαιτέρω: «Προστάτευσε τη δική σου υγεία και των συνανθρώπων σου», έλεγε ένας τίτλος και ακολουθούσε ένα κείμενο για το τι ακριβώς είναι αυτό που πρέπει να προσέξω. Ενημερώθηκα λοιπόν ότι η τιμή του πετρελαίου έχει αυξηθεί, γεγονός που έχει οδηγήσει στην αυξανόμενη χρήση τζακιών, και ότι η χρήση αυτή ενέχει κινδύνους, γιατί επιβαρύνεται το ατμοσφαιρικό περιβάλλον των περιοχών, δημιουργώντας το φαινόμενο της αιθαλομίχλης, που αυτό με τη σειρά του επιβαρύνει σε επικίνδυνο βαθμό την υγεία των ανθρώπων. Οι οδηγίες ολοκληρώνονται με τη φράση «χρησιμοποιείστε στο μέτρο του δυνατού άλλες μορφές θέρμανσης»!

Το κείμενο αυτό ήταν κατατοπιστικό, αλλά δεν κατάλαβα σε ποιον ακριβώς απευθύνεται. Φαντάζομαι εκείνους (τους περισσότερους) που δεν έχουν χρήματα για πετρέλαιο. Πριν ανάψουν το τζάκι (εφόσον έχουν) ανοίγουν τον υπολογιστή (αφού έχουν τζάκι, θα έχουν και υπολογιστή). Μπαίνουν στο internet (όλοι έχουν internet, υπάρχει δωρεάν wi-fi. Ή μήπως όχι; Να πούμε στον πρωθυπουργό μας να βάλει. Να γιατί χρειάζεται). Παρακολουθούν την πρόγνωση του καιρού και αν, σύμφωνα με αυτήν, δημιουργείται το φαινόμενο της αιθαλομίχλης, χρησιμοποιούν άλλες μορφές θέρμανσης (έχουν 3-4 διαφορετικά είδη σπίτι τους). Για εκείνους που δεν έχουν τζάκι, το να γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι υπάρχουν συνθήκες δημιουργίας αιθαλομίχλης, δεν ξέρω που θα τους βοηθήσει, πιθανόν να τους αποτρέψει να βγουν από τα σπίτια τους και θα τους στρέψει εναντίον εκείνων που έχουν τζάκια. Γιατί εκείνος που πραγματικά φταίει είναι ο συνάνθρωπος. Έτσι λέει το κείμενο («προστάτευσε την υγεία των συνανθρώπων σου»).

Ένα άλλο στοιχείο που δεν είναι κατανοητό αφορά στο κατά πόσο το σύμβολο της αιθαλομίχλης αποτελεί στοιχείο πρόγνωσης καιρού. Η αιθαλομίχλη είναι μορφή ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Ακόμα κι αν ληφθεί υπόψη ότι οι κατάλληλες συνθήκες καιρού ευνοούν τη δημιουργία της, ωστόσο δεν είναι σίγουρο ότι θα συμβεί. Επίσης, γιατί έως τώρα δεν έχει δημιουργηθεί ένα σύμβολο για τις καλοκαιρινές πυρκαγιές, αφού κι αυτές ευνοούνται από συγκεκριμένες συνθήκες; Ουσιαστικά αυτό που με βρίσκει εντελώς αντίθετη είναι ο τρόπος με τον οποίο η ευθύνη της δημιουργίας αιθαλομίχλης συνδέεται άμεσα με τον πολίτη που χρησιμοποιεί ως μέσο θέρμανσης το τζάκι και ο οποίος παρουσιάζεται ότι μπορεί να διαλέξει, διαφορετικά είναι αυτός που ρυπαίνει το περιβάλλον.

Αναπόφευκτα και συνειρμικά, κάπου εδώ είναι που συνδέω τη ρύπανση του περιβάλλοντος με τα χημικά των δυνάμεων καταστολής. Το κράτος είναι ικανό να ρίξει την ευθύνη στον πολίτη για τα χημικά, με τον ίδιο τρόπο που ρίχνει την ευθύνη για την αιθαλομίχλη. Σε κάθε πορεία, όταν η ρίψη χημικών είναι ο μόνος τρόπος για να υπερισχύει η “δυνατή” κυβέρνηση, στόχος είναι να περάσει το εξής μήνυμα: Μην έρχεσαι στις πορείες και τις συγκεντρώσεις. Κίνδυνος χημικών. Θα μπορούσε λοιπόν να δημιουργηθεί ένα σύμβολο, όπως αυτό της εικόνας, που να τοποθετηθεί επίσης στη σελίδα μετεωρολογικών προγνώσεων, στις ημέρες τις οποίες έχουν οριστεί κινητοποιήσεις των πολιτών με σκοπό την διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους. Πάνω στο σύμβολο θα εμφανίζεται το μήνυμα «ΠΡΟΣΟΧΗ: Συνθήκες δημιουργίας χημικομίχλης» και πατώντας το σύμβολο ένα κείμενο με τίτλο «Προστάτευσε τη δική σου υγεία και των συνανθρώπων σου» θα μας ενημερώνει*:

Η αύξηση των φόρων, η αύξηση της ανεργίας, η μείωση των μισθών έχει οδηγήσει στις ολοένα αυξανόμενη χρήση χημικών. Η χρήση αυτή όμως ενέχει κινδύνους, τόσο για την υγεία των χρηστών αλλά και των συνανθρώπων μας. Μερικές χρήσιμες οδηγίες ακολουθούν:

  • Μην κάνετε πορείες στα κέντρα των πόλεων.
  • Μην συγκεντρώνεστε έξω από τα Υπουργεία, την Βουλή και τα Βουλευτικά γραφεία.
  • Μην φαίνεστε όταν έρχεται η τρόικα και οι πάσης φύσεως δανειστές μας.

Όλα τα παραπάνω οδηγούν στη χρήση χημικών που είναι άκρως τοξικές ουσίες. Επισημαίνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτών των ουσιών εκλύεται στο εσωτερικό των συγκεντρώσεων, επιβαρύνοντας σε μεγάλο βαθμό την υγεία των ανθρώπων. Παράλληλα επιβαρύνεται το ατμοσφαιρικό περιβάλλον των περιοχών όπου γίνεται έντονη χρήση χημικών, δημιουργώντας το φαινόμενο της χημικομίχλης.

Η χημικομίχλη κάνει εντονότερη την παρουσία της μέρες με μεγάλο αριθμό ατόμων στις συγκεντρώσεις. Περιορίστε τις συναθροίσεις σας και χρησιμοποιήστε στο μέτρο του δυνατού άλλες μορφές αγώνα (π.χ. βλέποντας τηλεόραση).

Κι έτσι, ο καιρός θα μας ενημερώνει για το πώς θα ζεσταθούμε και πώς θα αγωνιζόμαστε, προκειμένου να αναπνέουμε “καθαρό αέρα”.

 

* Σε αντιστοιχία με το κείμενο της αιθαλομίχλης

 

Δημοσιεύθηκε στο independent.gr

Πηγές:

[1] Dondis, D. (2002). Βασικές Αρχές Οπτικής Παιδείας. Πάτρα: ΕΑΠ, σελ. 26, 84.

[2] http://www.cnduk.org/index.php?option=com_content&task=view&id=435&Itemid=131

[3] http://www.sansimera.gr/articles/414#ixzz2w9JfkLJ7