Μαονί

Κωνσταντίνα ΠατσιαλούArt in article, huntingspirits.tv

17/11/2013

Μία λέξη αντιστοιχεί σε κάποιο αντικείμενο ή ορισμένη έννοια λόγω συνθήκης ή νόμου. Για παράδειγμα, η λέξη “μπλε” συνδέεται με το χρώμα που αντιλαμβανόμαστε ως μπλε με μία σχέση που χαρακτηρίζεται συμβατική και, πολλές φορές, αυθαίρετη. Είναι συμβατική γιατί το χρώμα που αντιστοιχεί στα ηλεκτρομαγνητικά κύματα από 450-480 nm έχει συμφωνηθεί να ονομάζεται έτσι στην ελληνική γλώσσα, και είναι αυθαίρετη γιατί θα μπορούσε να συμφωνηθεί μία άλλη λέξη, όπως για παράδειγμα “μπλου”, για να αποκαλούμε το ίδιο χρώμα εξίσου καλά. Όμως, η έννοια της αυθαιρεσίας καταργείται από τη στιγμή που έχει συμφωνηθεί μία λέξη να αντιστοιχεί σε συγκεκριμένη ερμηνεία, προκειμένου να επιτευχθεί η επικοινωνία. Άλλωστε, ο γλωσσολόγος Ferdinand de Saussure (αν και χαρακτήρισε ως πρώτη αρχή της φύσης της γλώσσας την έννοια της αυθαιρεσίας) σημείωσε ότι «η γλώσσα δεν είναι εντελώς αυθαίρετη, αλλά διέπεται σε κάποια έκταση από τη λογική». Για παράδειγμα, η λέξη “πορτοκαλί” προέρχεται από τη λέξη “πορτοκάλι”, η λέξη “κίτρινο” από τη λέξη “κίτρο”, η λέξη “πράσινο” από τη λέξη “πράσο” κ.ά. Πολλά από τα ονόματα των χρωμάτων συσχετίζονται με αντικείμενα του περιβάλλοντος και μάλιστα υπάρχουν περιπτώσεις όπου χρώμα και αντικείμενο έχουν ακριβώς την ίδια ονομασία. Στην αγγλική γλώσσα υπάρχουν αρκετά τέτοια παραδείγματα, όπως το “orange”, “lemon”, “lime”, “peach” “lavender”, “rose” “coral”, “olive”, “salmon”, “turquoise” “gold”, “silver” κ.ά.

Στο προηγούμενο άρθρο αναφέρθηκα στο κεχριμπαρί χρώμα. Η ονομασία του χρώματος προέρχεται από το κεχριμπάρι (το χρώμα δηλαδή συσχετίζεται με συγκεκριμένο αντικείμενο), ενώ στα αγγλικά, χρώμα και αντικείμενο αντιστοιχούν στην ίδια λέξη “amber”.

Κάτι ανάλογο συναντάμε και στη λέξη “mahogany”, η οποία αναφέρεται:

  • στο μαόνι < πολυτελές ξύλο προερχόμενο από τροπικές χώρες με χαρακτηριστικό καστανοκόκκινο χρώμα,
  • στο μαονί < καστανοκόκκινο χρώμα που χαρακτηρίζει το ξύλο μαόνι.

Ωστόσο, μία λέξη όσο συμβατικά, αυθαίρετα ή λογικά κι αν προκύπτει, κρύβει μία ιστορία, άλλοτε γνωστή και άλλοτε όχι. Σχετικά με την ονομασία “mahogany”, η αρχική ρίζας της λέξης είναι άγνωστη. Έχει την αφετηρία της στη γλώσσα ιθαγενών των Δυτικών Ινδιών (των νησιών της Καραϊβικής). Ίσως προέρχεται από τη λέξη “m’oganwo”, για δέντρα της Δυτικής Αφρικής παρεμφερούς χρώματος με του μαονιού, και η οποία πιθανόν ως λέξη “βάφτισε” το αμερικανικό μαόνι όταν αφρικανοί δούλοι μεταφέρθηκαν στη Τζαμάικα.

Μαονί, Καραϊβική, Τζαμάικα… μία σειρά συνειρμικών σκέψεων γέμισαν το ποτήρι της φωτογραφίας με Appleton Estate 12 Year Old Jamaica Rum. Γιατί; Γιατί το κύριο παραγόμενο προϊόν της Καραϊβικής είναι η ζάχαρη. Η ζάχαρη, σκέφτηκα, παράγεται κυρίως από το ζαχαροκάλαμο, και από προϊόντα ζαχαροκάλαμου, με απόσταξη, παράγεται ρούμι [μου αρέσει αυτή η ιστορία των συνειρμών, όπου η μία σκέψη γεννά μία άλλη]. Επιλέγω, λοιπόν, ένα ρούμι από τη Τζαμάικα, τo οποίο παλαιώνει για τουλάχιστον 12 χρόνια σε δρύινα βαρέλια. Καθώς ωριμάζει, το άχρωμο ρούμι μεταμορφώνεται σε ένα απόσταγμα με πολύπλοκα αρώματα βανίλιας, καφέ, κακάο, καρυδιών και φουντουκιού, αλλά και φλοιών πορτοκαλιού. Στη γλώσσα “δείχνει” το βουτυρένιο χαρακτήρα του και την κρεμώδη υφή του. Το χρώμα που αναπτύσσει είναι εκθαμβωτικό, φωτεινό και πλούσιο καστανοκόκκινο. Είναι το μαονί. Που αναδεικνύει την ιστορία της μεταμόρφωσης ενός απλού αποστάγματος σε ένα εξαιρετικό ρούμι.

 

Δημοσιεύθηκε στο huntingspirits.tv