Chartreuse

Κωνσταντίνα ΠατσιαλούArt in article, huntingspirits.tv

15/12/2013

Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του φυσικού πλαισίου, του περιβάλλοντος δηλαδή, έχουν επίδραση στον τρόπο αντίληψης και συναισθηματικής αντίδρασης του καθενός απέναντι στα χρώματα. Για παράδειγμα, το πράσινο έχει διαφορετική σημασία για τους ανθρώπους της ερήμου από αυτή των κατοίκων των εύκρατων περιοχών. Ακόμα, η γλώσσα κάθε ατόμου καθορίζει και οριοθετεί αυτό που το άτομο βιώνει, και τα γλωσσικά εμπόδια μπορεί να επηρεάσουν την χρωματική του αντίληψη, όπως π.χ. συμβαίνει στη Ζάμπια, όπου το πορτοκαλί δεν αποτελεί καν ξεχωριστό χρώμα (δεν διαχωρίζεται από το κόκκινο). Αντίθετα, και ανάλογα με τη σημασία που έχουν τα χρώματα στην καθημερινή ζωή, τα χρώματα ταξινομούνται με τρόπο που υπαγορεύεται από το περιβάλλον και το κλίμα, όπως συμβαίνει με τους Εσκιμώους, οι οποίοι χρησιμοποιούν 17 λέξεις για το λευκό σύμφωνα με τις διαφορετικές συνθήκες χιονιού. Επομένως, το φυσικό περιβάλλον και οι κοινωνικο-πολιτισμικές συμβάσεις καθορίζουν σε σημαντικό βαθμό τις γλωσσικές ιδιομορφίες των κοινωνιών που αφορούν στη λεκτική περιγραφή των χρωμάτων, καθώς και τους νοητικούς συνειρμούς που συνδέονται μ’ αυτήν.

 

Επιπλέον, υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες οι ονομασίες των χρωμάτων σχετίζονται με γεωγραφικές περιοχές. Για παράδειγμα, η magenta, μία από τις πρώτες χρωστικές ανιλίνης, ανακαλύφθηκε λίγο μετά τη μάχη της Magenta, που σημειώθηκε κοντά στη βόρεια ιταλική πόλη Magenta. Το χρώμα πήρε το όνομά του για τη μάχη και ως εκ τούτου, έμμεσα, για την πόλη. Άλλα χρώματα πήραν το όνομά τους από προϊόντα που δημιούργησε ο άνθρωπος (δηλαδή δεν συσχετίζονται με φυσικά αντικείμενα), όπως στην περίπτωση του χρώματος bordeaux, το οποίο προέρχεται από το ομώνυμο κρασί, που παράγεται στην πόλη Bordeaux της Γαλλίας. Ομοίως, το γαλλικό λικέρ Chartreuse έδωσε στην πράσινη απόχρωσή του την ονομασία του. Αλλά και το λικέρ ονομάστηκε έτσι από το μοναστήρι Grande Chartreuse που βρίσκεται στα γαλλικά βουνά Chartreuse.

Αυτή τη φορά θα σταθώ στη λέξη “chartreuse”, η οποία (όπως γίνεται αντιληπτό σύμφωνα με τα παραπάνω) δηλώνει τέσσερα διαφορετικά πράγματα (χρώμα, λικέρ, μοναστήρι, βουνά). Το λικέρ Chartreuse φτιάχτηκε για πρώτη φορά το 1737, αν και η ιστορία του άρχισε το 1605 όταν δόθηκε στους μοναχούς της Μονής Grande Chartreuse μια συνταγή για ένα ελιξίριο από βότανα από κάποιον άγνω­στο δημιουργό. Και τότε αλλά και τώρα οι μοναχοί τηρούν όρκο σιωπής σχετικά με την ακριβή διαδικασία παραγωγής. Τρεις αδελφοί εξακολουθούν να φυλάσσουν τη συνταγή και μόνο οι παρακάτω πληροφορίες είναι γνωστές: περίπου 130 διαφορετικά φυτά εμποτίζονται σε επιλεγμένο οινοπνευματώδες και περνούν από απόσταξη αρκετές φορές. Τα λι­κέρ φυλάσσονται σε δρύινα βαρέλια για περισσότερο από οκτώ χρόνια, μέχρι να ωριμάσουν πλήρως.

Γίνεται κατανοητό ότι τα χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος ήταν αυτά που κατέστησαν δυνατή τη δημιουργία ενός λικέρ με το ιδιαίτερο κιτρινοπράσινο χρώμα. Επιπλέον, η σημασία που έχει το συγκεκριμένο λικέρ για τους μοναχούς καθόρισε και την ονομασία του χρώματός του, προκειμένου η λέξη “chartreuse” να δημιουργεί όλους εκείνους τους συνειρμούς που τελικά οδηγούν σε συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή.

Ως χρώμα το chartreuse δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό. Και ως λικέρ όμως, πολλοί bartenders δεν το γνωρίζουν, ενώ αρκετοί το έχουν στο bar τους μόνο και μόνο για να μπορούν να φτιάχνουν το Last Word, ένα κλασικό κοκτέιλ (με τζιν) που γεννήθηκε πριν από εκατό περίπου χρόνια, το οποίο οφείλει τον χαρακτήρα του στο Chartreuse. Το Chartreuse δίνει χαρακτήρα γιατί έχει χαρακτήρα: είναι ταυτόχρονα η μοναδική μυστική συνταγή και το μοναδικό χρώμα του λικέρ που το κάνουν ανεπανάληπτο, ίσως γι’ αυτό ο Σπύρος δίνει «extra credits σε ένα bar που το διαθέτει».

 

Δημοσιεύθηκε στο huntingspirits.tv